Wielka Niedziela 2023: Tradycje, Zwyczaje i Najważniejsze Wydarzenia
Nadchodzi dzień, w którym w kuchni królują jajka, a na stole ląduje żurek z białą kiełbasą i chrzanem ostrym jak cięta riposta cioci Jadzi. Wielka Niedziela 2023, czyli apogeum wielkanocnych obchodów, to coś więcej niż tylko śniadanie z rodziną o absurdalnie wczesnej godzinie. To czas radości, tradycji, a także pewnej specyficznej powtarzalności, która sprawia, że nawet bocian nadlatujący nad mazowieckim polem mówi sobie: „Ej, coś się święci…”
Wielkanocna Rewolucja – co się dzieje w Wielką Niedzielę?
Wielka Niedziela to najlepszy moment, by oficjalnie ogłosić: koniec postu, czas na mazurka! Po 40 dniach wyrzeczeń i prób unikania koleżanki, która co tydzień piecze ciasto piernikowe „tylko na spróbowanie”, nadchodzi Czas Radości. Poranek rozpoczyna się od Rezurekcji – uroczystej mszy świętej odprawianej o świcie. Dla jednych to wyzwanie logistyczne wymagające kawy w dawce podwójnej, dla innych – początek duchowego oczyszczenia i świętowania. Procesje z figurą Zmartwychwstałego i biciem dzwonów podkreślają niezwykłość tego dnia i obwieszczają światu, że oto śmierć została pokonana. Amen i idziemy na sałatkę jarzynową!
Koszyczek pełen symboli (i kalorii)
Choć koszyczek święci się już w Wielką Sobotę, to właśnie w Wielką Niedzielę jego zawartość zostaje radośnie pochłonięta przez uczestników śniadania. Znajdziesz w nim jajka – rzecz jasna symbole nowego życia, czyli dokładnie to, co myślisz, gdy poświęcona pisanka ląduje w majonezie. Jest też chleb – symbol Chrystusa, sól – oczyszczenia, no i kiełbasa, która jakoś tak dziwnie przypomina, że jednak ten post nie był aż tak rygorystyczny, jak zakładaliśmy. Każdy produkt coś znaczy, ale największym symbolem zdaje się i tak być… miejsce przy stole obok wujka, który znowu zapomniał wyjąć teczki z zeszłorocznymi kawałami.
Jak Polska długa i szeroka – zwyczaje regionalne
Wielka Niedziela wygląda nieco inaczej w zależności od tego, gdzie spędzamy święta. Na Podlasiu być może usłyszysz o „chodzeniu z Allelują” – dawnym zwyczaju, w którym chłopcy z krzyżem i chorągwią odwiedzają domy sąsiadów, śpiewając i zbierając świąteczne przysmaki (czytaj: golonki i jajka na twardo, ewentualnie coś na późniejsze śniadanie). Na Śląsku może trafić się „śmiergust”, czyli lokalna wersja Lanych Poniedziałków, tyle że już od niedzieli. A na Kaszubach?… Też celebrują, ale z dodatkiem kaszubskiego akcentu i może nieco większą ilością ryb.
Śniadanie, które przerasta wyobraźnię
Nie sposób mówić o Wielkiej Niedzieli bez wspomnienia śniadania wielkanocnego. Zgodnie z tradycją zasiadamy do wspólnego posiłku, dzielimy się poświęconym jajkiem (a często też historią o tym, jak babcia pierwszy raz piekła paschę i prawie jej eksplodował piekarnik). Na stole: mazurki, biała kiełbasa, babki z lukrem, żurek, ćwikła i chrzan mocniejszy niż espresso. To moment integracji rodzinnej, okazja do nadrobienia zaległości (A co u Kasi?) i niepisanego konkursu na najbardziej żartobliwą historię z dzieciństwa („A pamiętacie, jak Marcin zjadł pięć jajek i wszyscy myśleli, że się rozmnożył?”).
Zmartwychwstanie i symbolika duchowa
Choć w całym zamieszaniu łatwo utonąć w sałatkach i śmiechu, sednem Wielkiej Niedzieli jest radość ze Zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. To fundament chrześcijańskiej wiary, wydźwięk duchowy, który przypomina o nadziei, nowym początku i świetle, które pojawia się po największym nawet zmroku. Ten dzień jest źródłem siły i refleksji – i tego magicznego uczucia, że może być lepiej, że wszystko ma swój sens, nawet gdy jajko ugotuje się na miękko zamiast na twardo.
Wielka Niedziela 2023 przypomniała nam, że piękno tkwi w prostych gestach: uśmiechu babci, który mówi więcej niż tysiąc słów, w pierwszym kęsie mazurka, który smakuje jak dzieciństwo, czy w życzeniach spisanych na kartce z zajączkiem, lekko nierówno wyciętym z kolorowego papieru. To moment zatrzymania w świecie, który biegnie jak zajączek po kofeinie. Celebrujmy, pamiętajmy i uśmiechajmy się – bo jeśli nawet wielkanocne sprzątanie dało nam w kość, to wartość tych chwil z rodziną i tradycją jest nie do przecenienia.
Przeczytaj więcej na: https://sowoman.pl/wielka-niedziela-symbolika-zmartwychwstania-i-tradycje-wielkanocne/.
